Chỉ định

Thuốc Gentamicin 80mg/2ml Vidipha được chỉ định dùng trong các trường hợp sau:

Gentamicin thường được dùng phối hợp với các kháng sinh khác (beta – lactam) để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn nặng toàn thân gây ra bởi các vi khuẩn Gram âm và các vi khuẩn khác còn nhạy cảm, bao gồm:

• Nhiễm khuẩn đường mật ( viêm túi mật và viêm đường mật cấp), nhiễmBrucella, các nhiễm khuẩn trong bệnh nhày nhớt, viêm nội tâm mạc, nhiễm khuẩn huyết, nhiễmListeria.
• Viêm màng não, viêm phổi, nhiễm khuẩn ngoài da như bỏng, loét, nhiễm khuẩn xương, khớp, nhiễm khuẩn trong ổ bụng (bao gồm viêm phúc mạc ).
• Các nhiễm khuẩn về đường tiết niệu (viêm bể thận cấp) cũng như trong việc phòng nhiễm khuẩn khi mổ và trong điều trị ở người bệnh suy giảm miễn dịch.

Gentamicin thường được dùng cùng với các chất diệt khuẩn khác để mở rộng phổ tác dụng và làm tăng hiệu lực điều trị.

Dược lực học

Gentamicin sulfat là một kháng sinh thuộc nhóm aminoglycosid có tác dụng diệt khuẩn qua ức chế quá trình sinh tổng hợp protein của vi khuẩn.

Phổ diệt khuẩn của gentamicin thực tế bao gồm các vi khuẩn hiếu khí Gram âm và các tụ cầu khuẩn, kể cả các chủng tạo ra penicillinase và kháng methicilin.

Gentamicin ít có tác dụng đối với các khuẩn lậu cầu, liên cầu, phế cầu, não mô cầu,Citrobacter, Providencia vàEnterococci. Các vi khuẩn kỵ khí bắt buộc nhưBacteroides, Clostridiađều kháng gentamicin.

Trong những năm gần đây thế giới quan tâm nhiều đến sự kháng thuốc đối với gentamicin. Ở Việt Nam các chủngE. aerogenes, Klebsiella Pneumoniae, trực khuẩn mủ xanh đều đã kháng gentamicin. Nhưng gentamicin vẫn còn tác dụng vớiH.influenzae, Shigella flexneri,tụ cầu vàng,S.epidermidisđặc biệtStaphylococcus saprophyticus, Salmonella typhi vàE.coli.

Dược động học

Gentamicin không được hấp thu qua đường tiêu hóa.

Gentamicin được sử dụng tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp. Đối với người bệnh có chức năng thận bình thường, sau khi tiêm bắp 30 – 60 phút liều 1 mg/kg thể trọng, nồng độ đỉnh huyết tương đạt được khoảng 4 microgam/ml, giống như nồng độ sau tiêm truyền tĩnh mạch. Thuốc ít gắn với protein huyết tương. Gentamicin khuếch tán chủ yếu vào các dịch ngoại bào và khuếch tán dễ dàng vào ngoại dịch tại trong.

Nửa đời huyết tương của gentamicin từ 2 – 3 giờ, nhưng có thể kéo dài ở trẻ sơ sinh và người bệnh suy thận. Gentamicin không được chuyển hóa và được thải trừ (gần như không thay đổi) ra nước tiểu qua lọc ở cầu thận. Ở trạng thái ổn định có ít nhất 70% liều dùng được bài xuất ra nước tiểu trong 24 giờ và nồng độ trong nước tiểu có thể vượt quá 100 microgam/ml.

Tuy vậy gentamicin tích lũy với mức độ nào đó ở các mô của cơ thể, nhất là trong thận. Vì khoảng cách giữa liều điều trị và liều gây độc của gentamicin tương đối nhỏ, do đó đòi hỏi phải có sự theo dõi cẩn thận.

Hấp thu gentamicin qua đường tiêm bắp có thể bị hạn chế ở người bệnh nặng như trong tình trạng sốc, sự tưới máu giảm, hoặc ở người bệnh tăng thể tích dịch ngoại tế bào, hoặc 0470 giảm độ thanh thải của thận bao gồm cả cổ trướng, xơ gan, suy tim , suy dinh dưỡng, bỏng, bệnh nhảy nhớt và có thể trong bệnh bạch cầu.

Cách dùng

Gentamicin 80mg/2ml Vidipha dùng theo đường tiêm.

Liều dùng

Thường dùng tiêm bắp. Không dùng tiêm dưới da vì nguy cơ hoại tử da. Khi không tiêm bắp được, có thể dùng đường tiêm truyền tĩnh mạch không liên tục.

Trường hợp này, pha gentamicin với dung dịch natri clorid hoặc glucose đằng trương theo tỷ lệ 1 ml dịch truyền cho 1 mg gentamicin. Thời gian truyền kéo dài từ 30 – 60 phút. Với người bệnh có chức năng thận bình thường, cứ 8 giờ truyền 1 lần; ở người suy thận, khoảng cách thời gian truyền phải dài hơn.

Liều lượng phải điều chỉnh tùy theo tình trạng và tuổi tác người bệnh.

Ở người bệnh có chức năng thận bình thường:

• Người lớn: 3mg/kg/ngày, chia làm 2 – 3 lần tiêm bắp.

• Trẻ em: 3mg/kg/ngày, chia làm 3 lần tiêm bắp (1 mg/kg/lần, 8 giờ lần).

Người bệnh suy thận:Cần phải điều chỉnh liều, theo dõi đều đặn chức năng thận, chức năng ốc tai và tiền đình, đồng thời phải kiểm tra nồng độ thuốc trong huyết thanh (nếu điều kiện cho phép).

Cách điều chỉnh liều theo nồng độ creatinin huyết thanh:

• Có thể giữ liều duy nhất 1 mg/kg và kéo dài khoảng cách giữa các lần tiêm. Khoảng cách giữa 2 lần tiêm = trị số creatinin huyết thanh (mg/lít) x 0,8.

• Hoặc có thể giữ khoảng cách giữa 2 lần tiêm là 8 giờ, nhưng giảm liều dùng. Trong trường hợp này. Sau khi tiêm 1 liều nạp là 1 mg/kg. Cứ 8 giờ sau lại dùng 1 liều đã giảm bằng Cách chia liều nạp cho một phần 10 (1/10) của trị số creatinin huyết thanh (mg/lít).

Cách điều chỉnh liều theo độ thanh thải creatinin nội sinh:

Liều dùng khởi đầu là 1mg/kg.

Các liều tiếp theo được tiêm cứ 8 giờ một lần và được tính theo công thức: 1mg/ kg x giá trị độ thanh thải creatinin của người bệnh. Giá trị bình thường của độ thanh thải creatinin (100).

Các giá trị của độ thanh thải creatinin được tiêu thị bằng ml/phút.

Trường hợp thẩm tách máu định kỳ:Tiêm tĩnh mạch chậm liều khởi đầu 1 mg/kg vào cuối buổi thẩm tách này.

Trường hợp thẩm tách phúc mạc:Liều khởi đầu 1 mg/kg tiêm bắp. Trong khi thẩm tách, các lượng bị mất được bù bằng cách thêm 5 – 10 mg gentamicin cho 1 lít dịch thẩm tách.

Lưu ý: Liều dùng trên chỉ mang tính chất tham khảo. Liều dùng cụ thể tùy thuộc vào thể trạng và mức độ diễn tiến của bệnh. Để có liều dùng phù hợp, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên viên y tế.

Làm gì khi dùng quá liều?

Vì không có thuốc giải độc đặc hiệu, điều trị quá liều hoặc các phản ứng độc của gentamicin là chữa trị triệu chứng và hỗ trợ.

Cách điều trị được khuyến cáo như sau:

Thẩm tách máu hoặc thẩm tách phúc mạc để loại aminoglycosid ra khỏi máu của người bệnh suy thận.

Dùng các thuốc kháng cholinesterase, các muối calci, hoặc đường hô hấp nhân tạo để điều trị chẹn thần kinh cơ dẫn đến yếu cơ kéo dài và suy hô hấp hoặc liệt (ngừng thở) có thể xảy ra khi dùng hai hoặc nhiều aminoglycosid đồng thời.

Làm gì khi quên 1 liều?

Thuốc được tiêm bởi nhân viên y tế theo chỉ định nên ít có trường hợp quên liều.

Khi sử dụng thuốc Gentamicin 80mg/2ml Vidipha, bạn có thể gặp các tác dụng không mong muốn (ADR).

Thường gặp 1/100 <ADR<1/100:

• Nhiễm độc tại không hồi phục và do liều tích tụ, ảnh hưởng cả đến ốc tai điếc ban đầu với âm tần số cao) và hệ thống tiền đình ( chóng mặt, hoa mắt ).

Ít gặp 1/1000 <ADR<1/100:

• Nhiễm độc thân có hồi phục. Suy thận cấp, thường nhẹ nhưng cũng có trường hợp hoại tử ống thận hoặc viêm thận kẽ.

• Ức chế dẫn truyền thần kinh cơ, có trường hợp gây suy hô hấp và liệt cơ.

• Tiêm dưới kết mạc gây đau, sung huyết và phù kết mạc.

• Tiêm trong mắt: Thiếu máu cục bộ ở võng mạc.

Hiếm gặp 1/10000 <ADR<1/1000:

• Phản ứng phản vệ.

• Rối loạn chức năng gan ( tăng men gan , tăng bilirubin máu).

Hướng dẫn cách xử trí ADR:

thông báo cho bác sỹ những tác dụng không mong muốn gặp phải khi sử dụng thuốc.

Trước khi sử dụng thuốc bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tham khảo thông tin bên dưới.

Chống chỉ định

Thuốc Gentamicin 80mg/2ml Vidipha chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Mẫn cảm với kháng sinh nhóm aminoglycosid hay với bất kỳ thành phần nào trong công thức.

• Nhược cơ .

Thận trọng khi sử dụng

Tất cả các aminoglycosid đều độc hại đối với cơ quan thính giác và thận.

Tác dụng không mong muốn quan trọng thường xảy ra với người bệnh cao tuổi và/hoặc với người bệnh đã bị suy thận. Cần phải theo dõi rất cẩn thận đối với người bệnh được điều trị với liều cao hoặc dài ngày, với trẻ em, người cao tuổi và người suy thận, ở họ, cần phải giảm liều.

Khi điều trị cho người bị rối loạn nhân cách.

Người bệnh có rối loạn chức năng thận, rối loạn thính giác vì có nguy cơ bị độc hại với cơ quan thính giác nhiều hơn.

Phải sử dụng rất thận trọng nếu có chỉ định bắt buộc ở những người bị nhược cơ nặng, bị Parkinson hoặc có triệu chứng yếu cơ.

Nguy cơ nhiễm độc thận thấy ở người bị hạ huyết áp, hoặc có bệnh về gan hoặc phụ nữ.

Thận trọng khi sử dụng vì thành phần có chứa methylparaben có thể gây các phản ứng dị ứng đặc hiệu (có thể xảy ra chậm) và co thắt phế quản.

Khả năng lái xe và vận hành máy móc

Thận trọng khi dùng thuốc.

Thời kỳ mang thai

Tất cả các aminoglycosid đều qua nhau thai và có thể gây độc thận cho thai. Với gentamicin chưa có nghiên cứu đầy đủ trên người nhưng vì các aminoglycosid khác đều có thể gây điếc cho thai, cần phải cân nhắc lợi và hại khi phải dùng gentamicin trong những bệnh đe dọa tính mạng hoặc nghiêm trọng mà các thuốc khác không thể dùng được hoặc không hiệu lực.

Thời kỳ cho con bú

Các aminoglycosid được bài tiết vào sữa với lượng nhỏ. Tuy nhiên các aminoglycosid, kể cả gentamicin, được hấp thu kém qua đường tiêu hóa và chưa có tư liệu về vấn đề độc hại đối với trẻ đang bú mẹ.

Tương tác thuốc

Sử dụng đồng thời với các thuốc gây độc cho thận như: Các aminoglycosid khác, vancomycin, một số thuốc họ cephalosporin, hoặc với các thuốc tương đối độc với cơ quan thính giác như acid ethacrynic và có thể furosemid; các thuốc có tác dụng ức chế thần kinh cơ sẽ làm tăng nguy cơ gây độc.

Indomethacin có thể làm tăng nồng độ huyết tương của các aminoglycosid nếu được dùng chung.

Sử dụng chung với các thuốc chống nôn như dimenhydrinat có thể che lấp những triệu chứng đầu tiên của sự nhiễm độc tiền đình.

Nơi khô, nhiệt độ không quá 30°C, tránh ánh sáng.