Chỉ định

Thuốc Humalog Kwikpen được chỉ định dùng trong các trường hợp sau:

• Ðiều trị người lớn và trẻ em bị tiểu đường cần insulin để duy trì sự ổn định nội môi glucose bình thường.
• Bút tiêm Humalog Kwikpen cũng được chỉ định để bước đầu ổn định bệnh đái tháo đường.

Dược lực học

Insulin lispro là chất tương tự insulin người tác dụng nhanh.

Hoạt tính chủ yếu của insulin lispro là điều hòa sự chuyển hóa glucose.

Ngoài ra, insulin có một số tác dụng đồng hóa và chống dị hóa trên nhiều loại mô khác nhau. Trong mô cơ, tác dụng này bao gồm làm tăng tổng hợp glycogen, acid béo, glycerol, protein và hấp thu acid amin, trong khi làm giảm phân giải glycogen, tái tạo glucose, tạo ceton, ly giải mỡ, dị hóa protein và sản xuất acid amin.

Insulin lispro có khởi phát tác dụng nhanh (khoảng 15 phút), vì vậy bệnh nhân có thể dùng thuốc gần sát với bữa ăn (trong vòng từ 0 – 15 phút khi dùng bữa ăn) so với insulin thường (trước 30 – 45 phút). Insulin lispro đạt được hiệu quả nhanh và thời gian tác dụng ngắn hơn (2-5 giờ) so với insulin người tác dụng ngắn.

Các thừ nghiệm lâm sàng ở những bệnh nhân bị đái tháo đựờng type 1 và type 2 cho thấy insulin lispro làm giảm mức độ tăng đường huyết sau bữa ăn so với insulin người dạng hòa tan.

Cũng giống như các chế phẩm insulin khác, thời gian tác dụng của insulin lispro có thể thay đổi tùy thuộc vào từng bệnh nhân hoặc các thời điểm khác nhau trên cùng một bệnh nhân, và phụ thuộc vào liều dùng, vị trí tiêm insulin , lưu lượng máu, nhiệt độ và các hoạt động thể chất. Thông tin về tác dụng cụ thể sau khi tiêm dưới da được minh họa như sau:

Biểu đồ trên phản ánh số lượng glucose tương đối theo thời gian cần để duy trì nồng độ đườnq huyết toàn phần của bệnh nhân gần với nồng độ lúc đói và là một chỉ thị về tác dụng cúa những insulin này trên sự chuyển hóa glucose theo thời gian.

Dược động học

Hấp thu và sinh khả dụng

Các nghiên cứu trên người tình nguyện khỏe mạnh và bệnh nhân đái tháo đường cho thấy Humalog được hấp thu nhanh hơn insulin người tác dụng ngắn . Ở những người tình nguyện khỏe mạnh dùng Humalog tiêm dưới da với liều dao động từ 0,1 đến 0,4u/kg, nồng độ đỉnh đã đạt được trong vòng 30 đến 90 phút sau khi dùng thuốc.

Khi người tình nguyện khỏe mạnh dùng liều tương đương với insulin người tác dụng ngắn, nồng độ đỉnh đạt được trong vòng từ 50 đến 120 phút sau khi dùng thuốc. Kết quả đạt được tương tự ở những bệnh nhân đái tháo đường type 1.

Hình 1: Nồng độ Humalog và insulin huyết thanh sau khi tiêm dưới da, insulin người tác dụng ngắn hoặc Humalog (0.2U/kg) ngay trước ăn nhiều tinh bột của 10 bệnh nhân đái tháo đường type 1.

Nồng độ insulin cơ bản được duy trì là 0,2ml/phút/kg insulin người.

Humalog được hấp thụ ở một tỷ lệ nhanh hơn một cách nhất quán với insulin người tác dụng ngắn ở nam giới tình nguyện khỏe mạnh 0,2u/kg ở dưới da bụng, cơ delta, hoặc đùi. Sau khi tiêm Humalog ở bụng nồng độ thuốc trong huyết thanh cao hơn và thời gian tác dụng hơi ngắn hơn so với sau khi tiêm vào cơ delta hoặc dưới da đùi. Sinh khả dụng Humalog tương tự như của insulin người tác dụng ngắn. Sinh khả dụng tuyệt đối sau khi tiêm dưới da trong khoảng từ 55% đến 77% với liều 0,1 – 0,2u/kg.

Giá trị trung bình dưới đường cong nồng độ insulin huyết thanh – thời gian không đến vô cùng là 2390pmol hr/l. Nồng độ insulin huyết thanh đỉnh trung bình là 909pmol/l. Thời gian trung bình để đạt nồng độ tối đa là 1,0 giờ.

Phân bố

Khi tiêm tĩnh mạch như tiêm bolus liều 0,1 và 0,2u/kg ở 2 nhóm người tình nguyện khỏe mạnh riêng biệt, thể tích phân bố trung bình của Humalog giảm khi tăng liều (1,55 và 0,72l/kg, tương ứng) trái ngược với của insulin người tác dụng ngắn, thể tích phân bố là như nhau giữa 2 nhóm liều (1,37 và 1,12l/kg tương ứng với liều 0,1 và 0,2u/kg).

Chuyển hóa

Các nghiên cứu về sự chuyển hóa trên người chưa được hiện. Tuy nhiên, các nghiên cứu trên động vật cho thấy sự chuyển hóa Humalog giống như của insulin người tác dụng ngắn.

Thải trừ

Sau khi tiêm dưới da Humalog Kwikpen, thời gian bán thải ngắn hơn so với insulin tác dụng ngắn (1 so với 1,5 giờ). Khi tiêm tĩnh mạch, Humalog và insulin người tác dụng ngắn thể hiện độ thanh thải phụ thuộc liều tương tự nhau, với độ thanh thải trung bình là 21,0ml/phút/kg và 21,4 ml/ph tương ứng (liều 0,1u/kg), và 9,6ml/phút/kg và 9,4ml/phút/kg, tương ứng (liều 0,2u/kg). Theo đó, thời gian bán thải trung bình của Humalog là 0,85 giờ (51 phút) và 0,92 giờ (55 phút), tương ứng với liều 0,1u/kg và 0,2u/kg, và thời gian bán thải trung bình của insulin người tác dụng lần lượt là 0,79 giờ (47 phút) và 1,28 giờ (77 phút), tương ứng với 0,1u/kg và 0,2u/kg.

Cách dùng

Khi được tiêm dưới da, Humalog Kwikpen khởi phát tác dụng nhanh hơn và có thời gian tác dụng ngắn hơn so với insulin người tác dụng ngắn.

Thuốc có thể được dùng: Đường tiêm dưới da, đường truyền dưới da liên tục (bơm insulin), đường dùng tiêm tĩnh mạch.

Luôn kiểm tra các sản phẩm thuốc tiêm bằng mắt để xem có các hạt lạ hoặc có sự đổi màu gì không.

Liều dùng

Liều dùng của bút tiêm Humalog Kwikpen phải tùy thuộc vào từng bệnh nhân. Việc theo dõi đường huyết là hết sức cần thiết đối với tất cả các bênh nhân điều trị bằng insulin.

Tổng nhu cầu insulin hàng ngày có thể thay đổi và thông thường là từ 0,5 đến 1 đơn vị/kg/ngày. Nhu cầu insulin có thể thay đổi khi căng thẳng, bệnh nặng, hoặc khi thay đổi chế luyện tập thể lực, ăn uống, hoặc khi sử dụng đồng thời các thuốc khác.

Đường dùng dưới da

Nên dùng Humalog Kwikpen trước bữa ăn 15 phút hoặc ngay sau bữa ăn.

Bút tiêm insulin Humalog Kwikpen dùng đường tiêm dưới da thường được sử dụng trong phác đồ cùng với một insulin tác dụng trung bình hoặc tác dụng kéo dài.

Nên tiêm dưới da Humalog Kwikpen vào thành bụng, đùi, bắp tay hoặc mông. Các vị trí tiêm nên được quay vòng trong một vùng (bụng, đùi, bắp tay, hoặc mông), từ một vị trí tiêm đến vị trí tiếp theo để tránh nguy cơ loạn dưỡng mỡ (xem phần “Tác dụng không mong muốn”).

Truyền dưới da liên tục (Bơm Insulin)

Humalog có thể được dùng theo đường truyền dưới da liên tục bằng một bơm insulin bên ngoài. Không sử dụng insulin pha loãng hoặc insulin dạng trộn trong bơm insulin để bên ngoài. Nên quay vòng các vị trí tiêm truyền trong một vùng để giảm nguy cơ loạn dưỡng mỡ. Thay Humalog trong bình chứa của bơm ít nhất mỗi 7 ngày, thay bộ truyền dịch và vị trí truyền ít nhất mỗi 3 ngày.

Khi khởi đầu liệu pháp sử dụng bơm truyền insulin để bên ngoài, cần dựa trên tổng liều insulin hàng ngày trong phác đồ trước đó. Mặc dù có sự thay đổi đáng kể giữa các bệnh nhân, khoảng 50% tổng liều thường được sử dụng như liều Humalog bolus theo bữa ăn và phần còn lại được sử dụng như liều tiêm truyền nền. Humalog được khuyến cáo nên sử dụng với các hệ thống bơm phù hợp cho truyền insulin như MiniMed, Disetronic, và các bơm khác tương đương.

Đường dùng tĩnh mạch

Humalog có thể dùng đường tĩnh mạch dưới sự giám sát về y khoa và theo dõi chặt chẽ nồng độ đường huyết và kali máu để tránh hạ đường huyết và hạ kali (xem mục “Cảnh báo đặc biệt và thận trọng khi dùng”). Nên sử dụng Humalog ở nồng độ từ 0,1u/ml đền 1,0u/ml trong dung dịch tiêm truyền chứa natri clorid 0,9%.

Lưu ý: Liều dùng Humalog Kwikpen trên chỉ mang tính chất tham khảo. Liều dùng cụ thể tùy thuộc vào thể trạng và mức độ diễn tiến của bệnh. Để có liều dùng phù hợp, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên viên y tế.

Làm gì khi dùng quá liều?

Không có định nghĩa cụ thể về quá liều insulin bởi nồng độ glucose huyết thanh là kết quả của các tương tác phức tạp giữa nồng độ insulin, glucose sẵn có và các quá trinh trao đổi chất khác.

Hạ đường huyết có thể là kết quả cùa sự hoạt động quá mức của insulin so với lượng thức ăn ăn vào và năng lượng tiêu hao.

Hạ đường huyết có thể dẫn đến bơ phờ, lú lẫn, đánh trống ngực, nhức đầu vã mồ hôi và nôn mửa.

Các cơn hạ đường huyết nhẹ có thể được xử lý bằng cách uống glucose hoặc các sản phẩm có đường hoặc saccharat.

Việc điều trị hạ đường huyết nặng vừa phải có thể bằng cách tiêm bắp hoặc tiêm dưới da glucagon, sau đó ăn hoặc uống carbohydrat khi bệnh nhân đã hồi phục hoàn toàn. Những bệnh nhân không đáp ứng với glucagon phải truyền tĩnh mạch dung dịch glucose.

Nếu bệnh nhân bị hôn mê, nên tiêm bắp hoặc tiêm dưới da glucagon, tuy nhiên, cần dùng dung dịch glucose đường tĩnh mạch nếu không có glucagon hoặc nếu bệnh nhân không đáp ứng với glucagon. Bệnh nhân cần được ăn ngay sau khi tỉnh.

Duy trì lượng carbohydrat đưa vào và cần phải theo dõi bởi hạ đường huyết có thể xuất hiện lại ngay sau khi hồi phục lâm sàng.

Trong trường hợp khẩn cấp, hãy gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.

Làm gì khi quên 1 liều?

Nếu bạn quên một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt ngay khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Lưu ý rằng không nên dùng gấp đôi liều đã quy định.

Khi sử dụng thuốc Humalog Kwikpen, bạn có thể gặp các tác dụng không mong muốn (ADR).

Thường gặp:

• Hội chứng cúm, viêm họng, viêm mũi, nhức đầu, đau, tăng triệu chứng ho.
• Nhiễm trùng.
• Buồn nôn.
• Sốt.
• Đau bụng.
• Suy nhược.
• Viêm phế quản.
• Tiêu chảy.
• Đau bụng kinh.
• Đau cơ.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu.

Ngoài ra các phản ứng không mong muốn khác cũng được ghi nhận: Hạ đường huyết, rối loạn dưỡng mỡ, tăng cân, phù ngoại vi, tắc đường truyền, phản ứng tại chỗ, phản ứng dị ứng, hạ kali huyết…

Chi tiết về các phản ứng không mong muốn vui lòng xem kỹ tờ hướng dẫn sử dụng.

Hướng dẫn cách xử trí ADR

Các phản ứng tại chỗ sẽ dần hết trong quá trình điều trị.

Teo mô mỡ dưới da có thể điều trị khỏi bằng cách tiêm insulin động vật tinh khiết hơn hay insulin người vào trong hay xung quanh chỗ bị teo.

Phì đại mô mỡ có thể tránh được bằng cách luân chuyển vị trí tiêm thường xuyên.

Hạ đường huyết: Người bệnh phải nhận biết các dấu hiệu báo trước cơn hạ đường huyết (ví dụ: Ra mồ hôi, chóng mặt, run) và có thể vượt được bằng cách ăn thức ăn hoặc uống nước có đường.

Trước khi sử dụng thuốc bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tham khảo thông tin bên dưới.

Chống chỉ định

Thuốc Humalog Kwikpen chống chỉ định trong các trường hợp sau:

Quá mẫn với insulin lispro hay với bất kỳ thành phần tá dược nào của thuốc.

Hạ đường huyết.

Thận trọng khi sử dụng

Khi chuyển bệnh nhân sang sử dụng một loại insulin khác hay nhãn hiệu insulin khác, cần thực hiện dưới sự giám sát y tế chặt chẽ. Những thay đổi về nồng độ, nhãn hiệu (nhà sản xuất), loại (tác dụng ngắn, NPH, chậm v.v…), loài (insulin động vật, insulin người, chất tương tự insulin người) hoặc phương pháp sản xuất (tái tổ hợp DNA so với insulin nguồn gốc động vật) có thể dẫn đến việc cần phải thay đổi liều dùng.

Những tình trạng làm cho các triệu chứng cảnh báo sớm của hạ đường huyết khác hoặc ít rõ rệt hơn bao gồm thời gian bị bệnh đái tháo đường kéo dài, liệu pháp insulin tích cực, bệnh thần kinh do đái tháo đường hoặc đang dùng thuốc như thuốc chẹn beta.

Một vài bệnh nhân có phản ứng hạ đường huyết sau khi chuyển từ insulin nguồn gốc động vật sang insulin người đã báo cáo các triệu chứng cảnh báo sớm của hạ đường huyết ít rõ rệt hơn hoặc khác so với triệu chứng mà họ đã gặp khi dùng loại insulin trước đó. Những phản ứng hạ đường huyết hoặc tăng đường huyết không được điều chỉnh có thể gây bất tỉnh, hôn mê hoặc tử vong.

Việc sử dụng không đủ liều hoặc ngừng điều trị, đặc biệt trong đái tháo đường phụ thuộc insulin có thể dẫn đến tăng đường huyết và nhiễm toan ceton do đái tháo đường, tình trạng này có khả năng gây tử vong.

Nhu cầu insulin có thể giảm trong trường hợp suy thận, ở bệnh nhân suy gan, nhu cầu insulin có thể giảm do giảm khả năng tân tạo glucose và giảm phân hủy insulin, tuy nhiên, ở những bệnh nhân bị suy gan mạn tính, sự tăng đề kháng insulin có thể dẫn đến tăng nhu cầu insulin.

Nhu cầu insulin có thể tăng trong thời gian bị bệnh hoặc rối loạn cảm xúc.

Có thể cần phải điều chỉnh liều nếu bệnh nhân tăng hoạt động thể lực hoặc thay đổi chế độ ăn thông thường. Luyện tập thể lực ngay sau bữa ăn có thể làm tăng nguy cơ hạ đường huyết.

Loạn dưỡng mỡ và quá mẫn là một trong số các tác dụng không mong muốn khác có liên quan đến việc sử dụng của tất cả các loại insulin.

Dị ứng

Dị ứng cục bộ: Như với bất kỳ liệu pháp insulin nào, bệnh nhân có thể bị đỏ, sưng, hoặc ngứa tại chỗ tiêm. Những phản ứng nhẹ thường qua đi sau một vài ngày đến vài tuần. Trong một số trường hợp, các phản ứng này có thể liên quan đến các yếu tố khác không phải insulin, như chất kích thích trong các tác nhân làm sạch da hoặc tiêm không đúng kỹ thuật.

Dị ứng toàn thân: Ít phổ biến, nhưng nghiêm trọng hơn, là phản ứng dị ứng lan tỏa của insulin, có thể gây phát ban (bao gồm ngứa) trên toàn bộ cơ thể, khó thở, thở khò khè, giảm huyết áp, mạch nhanh, hoặc đổ mồ hôi. Trường hợp nghiêm trọng của dị ứng toàn thân, bao gồm phản ứng phản vệ, có thể đe dọa tính mạng. Phản ứng có tính cục bộ và đau cơ lan tỏa đã được báo cáo với việc sử dụng các cresol như một tá dược tiêm.

Sinh kháng thể: Trong các thử nghiệm lâm sàng, đã quan sát thấy các kháng thể phản ứng chéo với insulin người và insulin lispro ở cả hai nhóm điều trị hỗn hợp insulin người và hỗn hợp insulin lispro.

Cần phải cân nhắc khi dùng Insulin lispro cho trẻ em dưới 12 tuổi, chỉ dùng trong trường hợp có lợi hơn so với dùng insulin tác dụng ngắn.

Thiazolidinediones (TZDs) được dùng phối hợp với insulin: TZDs khi dùng chung với insulin có liên quan đến tăng nguy cơ bị phù và suy tim, đặc biệt ở bệnh nhân đang bị bệnh tim.

Đã có báo cáo về các trường hợp suy tim khi sử dụng insulin phối hợp với pioglitazon, đặc biệt ở những bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ phát triển các bệnh lý tim mạch. Điều này cần được lưu ý, nếu cân nhấc điều trị phối hợp Humalog Mix 75/25 với pioglitazon. Nếu sử dụng phối hợp, bệnh nhân cần được theo dõi các dấu hiệu và triệu chứng của suy tim, tăng cân và phù nề. Cần ngừng dùng pioglitazon nếu xảy ra bất kỳ các triệu chứng suy giảm hoạt động tim.

Hướng dẫn sử dụng và thao tác

Để ngăn chặn khả năng lây nhiễm bệnh, mỗi bút tiêm chỉ dùng cho một bệnh nhân, cho dù có thay đổi kim.

Khả năng lái xe và vận hành máy móc

Khả năng tập trung và phản ứng của bệnh nhân có thể bị suy giảm do hậu quả của hạ đường huyết. Điều này có thể gây ra nguy hiểm trong những tình huống mà những khả năng này có tầm quan trọng đặc biệt (như đang lái xe hay đang vận hành máy móc).

Nên khuyên bệnh nhân thận trọng để tránh tình trạng hạ đường huyết trong khi lái xe. Điều này rất quan trọng ở những bệnh nhân khó nhận biết hay không nhận biết được những dấu hiệu cảnh báo của hạ đường huyết hoặc ở những người thường có cơn hạ đường huyết, cần cân nhắc việc có nên lái xe hay không trong những trường hợp này.

Thời kỳ mang thai

Insulin, một hormon tự nhiên, là thuốc được lựa chọn để điều trị đái tháo đường tụy ở phụ nữ mang thai nhằm tránh dị tật bẩm sinh cho trẻ. Nếu đái tháo đương xuất hiện trong thời kỳ mang thai thì người mẹ cần phải được điều trị càng sớm càng tốt bằng insulin và phải được bác sỹ chuyên khoa theo dõi chặt chẽ.

Các dữ liệu nghiên cứu trên số lượng lớn phụ nữ mang thai dùng insulin lispro không cho thấy bất kỳ tác dụng bất lợi nào của thuốc trong thai kỳ hoặc đối với sức khỏe của thai nhi/trẻ sơ sinh.

Cần duy trì sự kiểm soát tốt bệnh nhân được điều trị bằng insulin (đái tháo đường phụ thuộc insulin hoặc đái tháo đường do thai nghén) trong suốt thai kỳ. Nhu cầu insulin thường giảm trong ba tháng đầu thai kỳ và tăng lên trong ba tháng giữa và ba tháng cuối thai kỳ. Cần khuyên bệnh nhân đái tháo đường thông báo cho bác sỹ nếu họ đang mang thai hoặc dự định có thai. Theo dõi kỹ đường huyết cũng như sức khỏe chung là điều cần thiết ở bệnh nhân mang thai bị đái tháo đường.

Thời kỳ cho con bú

Không biết insulin lispro có bài tiết vào sữa mẹ hay không. Bà mẹ mắc đái tháo đường đang cho con bú có thể cần phải điều chỉnh liều insulin, chế độ ăn kiêng hoặc cả hai.

Tương tác thuốc

Nhu cầu Insulin có thể tăng do những loại thuốc có tác dụng tăng đường huyết như các thuốc tránh thai dạng uống, các corticosteroid, hoặc liệu pháp thay thế hormon tuyến giáp, danazol, các chất kích thích beta2 (như ritodrin, salbutamol, terbutalin).

Nhu cầu insulin có thể giảm do những loại thuốc có tác dụng hạ đường huyết như các thuốc hạ đường huyết dạng uống, các salicylat (ví dụ acid acetylsalicylic), các kháng sinh sulpha, một số thuốc chống trầm cảm (các thuốc ức chế monoamin oxidase, các thuốc ức chế tái thu hồi serotonin chọn lọc), một số thuốc ức chế enzym chuyển angiotensin (captopril, enalapril), các thuốc chẹn thụ thể angiotensin II, chẹn beta, octreotid hoặc rượu.

Nên tham khảo ý kiến bác sỹ khi sử dụng các thuốc khác cùng với bút tiêm Humalog Kwikpen (xem “Cảnh báo đặc biệt và thận trọng khi dùng”).

Tính tương kỵ

Không nên trộn các chế phẩm Humalog với các chế phẩm insulin của các nhà sản xuất khác hoặc các chế phẩm insulin động vật.

Không để đông lạnh. Không để nơi quá nóng hoặc ánh nắng chiếu trực tiếp.

Bút tiêm Humalog Kwikpen bơm sẵn thuốc chưa sử dụng bảo quản trong tủ lạnh (2 – 8°C).

Sau khi sử dụng lần đầu bảo quản dưới 30°C. Không để trong tủ lạnh. Không bảo quản bút tiêm bơm sẵn khi có gắn kim tiêm.