Chỉ định

Thuốc Ceteco Prednisolon 5 mg được chỉ định dùng trong các trường hợp sau:

• Khi cần đến tác dụng chống viêm và ức chế miễn dịch.
• Viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ toàn thân, một số thể viêm mạch: Viêm động mạch thái dương và viêm quanh động mạch nút, bệnh sarcoid, hen phế quản, viêm loét đại tràng, thiếu máu tán huyết, giảm bạch cầu hạt và những bệnh dị ứng nặng gồm cả phản vệ.
• Ung thư, như bệnh bạch cầu cấp, u lympho, ung thư vú và ung thư tuyến tuyền liệt ở giai đoạn cuối.

Dược lực học

Prednisolon là một glucocorticoid có tác dụng rõ rệt chống viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch. Prednisolon chỉ có tác dụng mineralocorticoid yếu. Tác dụng chống viêm của prednisolon so với glucocorticoid khác: 5 mg prednisolon có hiệu lực bằng 4 mg methylprednisolon và bằng 20 mg hydrocortison.

Prednisolon ức chế hiện tượng bạch cầu thoát mạch và thâm nhiễm vào mô bị nhiễm, ức chế chức năng của các tế bào lympho và của các đại thực bào của mô.

Tác dụng của prednisolon đặc biệt rõ rệt trên các đại thực bào, làm hạn chế khả năng thực bào của chúng, hạn chế khả năng tiêu diệt vi sinh vật. Ngoài tác dụng trên chức năng của bạch cầu, prednisolon còn ảnh hưởng đến đáp ứng viêm bằng cách giảm tổng hợp prostaglandin do ức chế phospholipase A2.

Cuối cùng, prednisolon làm giảm sự xuất hiện cyclooxygenase ở những tế bào viêm, do đó làm giảm lượng enzyme để sản sinh prostaglandin. Tác dụng ức chế miễn dịch của prednisolon phần lớn do những tác dụng nêu trên. Ở liều thấp, prednisolon có tác dụng chống viêm; với liều cao, prednisolon có tác dụng ức chế miễn dịch.

Dược động học

Hấp thu

Sinh khả dụng theo đường uống của prednisolon xấp xỉ 82%. Nồng độ đỉnh trong huyết tương đạt được từ 1 – 2 giờ sau khi dùng thuốc.

Phân bố

Prednisolon liên kết với protein khoảng 90 – 95%. Thể tích phân bố của thuốc là 1,5 ± 0,2 l/kg.

Chuyển hóa – Thải trừ

Prednisolon được chuyển hóa ở gan. Những chất chuyển hóa của nó ở dạng este sulfat và liên hợp glucuronid được bài tiết vào nước tiểu. Ðộ thanh thải của prednisolon là 8,7 ± 1,6 ml/phút/kg. Thời gian bán thải của prednisolon xấp xỉ 1,7 – 2,7 giờ.

Cách dùng

Liều dùng tùy theo tình trạng và đáp ứng của bệnh nhân. Sau khi đã đạt được đáp ứng mong muốn, cần phải giảm liều dần dần tới mức vẫn duy trì được đáp ứng lâm sàng thích hợp. Phải liên tục theo dõi người bệnh để điều chỉnh liều khi cần thiết.

Uống thuốc trong bữa ăn, hòa bột thuốc với lượng nước vừa phải. Không nên dùng thuốc quá 7 ngày hoặc theo chỉ dẫn của y bác sĩ, giảm dần liều dùng trước khi ngừng thuốc.

Liều dùng

Liều khởi đầu cho người lớn: Từ 5 – 60 mg/ngày, chia làm 2 – 4 lần/ngày, tùy thuộc vào bệnh cần điều trị.

Liều cho trẻ em: Từ 0,14 – 2 mg/kg/ngày, chia làm 4 lần/ngày.

Lưu ý: Liều dùng trên chỉ mang tính chất tham khảo. Liều dùng cụ thể tùy thuộc vào thể trạng và mức độ diễn tiến của bệnh. Để có liều dùng phù hợp, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên viên y tế.

Làm gì khi dùng quá liều?

Triệu chứng

Biểu hiện hội chứng dạng Cushing, yếu cơ, loãng xương; những biểu hiện này chỉ xảy ra khi dùng glucocorticoid dài ngày.

Xử trí

Trong những trường hợp này cần cân nhắc để có quyết định đúng đắn tạm ngừng hoặc ngừng hẳn việc dùng glucocorticoid.

Làm gì khi quên 1 liều?

Nếu bạn quên một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Lưu ý rằng không nên dùng gấp đôi liều đã quy định.

Khi sử dụng thuốc Ceteco Prednisolon 5 mg, bạn có thể gặp các tác dụng không mong muốn (ADR).

Thường gặp, ADR > 1/100

• Thần kinh trung ương: Mất ngủ, thần kinh dễ bị kích thích.

• Tiêu hóa: Tăng ngon miệng, khó tiêu.

• Da: Rậm lông.

• Nội tiết và chuyển hóa: Đái tháo đường.

• Thần kinh cơ và xương: Đau khớp.

• Mắt: Đục thủy tinh thể, glaucoma.

• Hô hấp: Chảy máu cam.

Ít gặp, 1/1000 < ADR < 1/100

• Thần kinh trung ương: Chóng mặt, cơn co giật, loạn tâm thần, giả u não, nhức đầu, thay đổi tâm trạng, mê sảng, ảo giác, sảng khoái.

• Tim mạch: Phù, tăng huyết áp.

• Da: Trứng cá, teo da, thâm tím, tăng sắc tố da.

• Nội tiết và chuyển hóa: Hội chứng dạng Cushing, ức chế trục tuyến yên – thượng thận, chậm lớn, không dung nạp glucose, giảm kali huyết, nhiễm kiềm chuyển hóa, vô kinh, giữ natri và nước, tăng glucose huyết.

• Tiêu hóa: Viêm loét dạ dày – tá tràng, thực quản, buồn nôn, nôn, chướng bụng, viêm tụy.

• Thần kinh cơ – xương: Yếu cơ, loãng xương, gãy xương.

• Toàn thân: Phản ứng quá mẫn.

Hướng dẫn cách xử trí ADR

Khi gặp tác dụng phụ của thuốc, cần ngưng sử dụng và thông báo cho bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

Trước khi sử dụng thuốc bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tham khảo thông tin bên dưới.

Chống chỉ định

Thuốc Ceteco Prednisolon 5 mg chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Nhiễm khuẩn nặng, trừ sốc nhiễm khuẩn và lao màng não.

• Người mẫn cảm với prednisolon.

• Nhiễm trùng da do virus, nấm hoặc lao.

• Đang dùng vaccin virus sống.

Thận trọng khi sử dụng

Sử dụng thận trọng cho người bị bệnh loãng xương, người mới nối thông (ruột, mạch máu), rối loạn tâm thần, loét dạ dày, loét tá tràng, đái tháo đường, tăng huyết áp, suy tim và trẻ đang lớn.

Do nguy cơ có những tác dụng không mong muốn, phải thận trọng khi sử dụng corticosteroid toàn thân cho người cao tuổi, phải dùng prednisolon với liều thấp nhất và trong thời gian ngắn nhất có thể.

Suy tuyến thượng thận cấp có thể xảy ra khi ngừng thuốc đột ngột sau một thời gian dài điều trị hoặc khi có stress.

Khi dùng liều cao, có thể ảnh hưởng đến tác dụng của tiêm chủng vaccin.

Khả năng lái xe và vận hành máy móc

Không gây tác dụng có hại khi lái xe và vận hành máy móc.

Thời kỳ mang thai

Dùng corticosteroid toàn thân dài ngày cho người mẹ có thể dẫn đến sự giảm cân ở trẻ sơ sinh. Dùng corticosteroid liều cao theo đường toàn thân cho người mẹ có thể gây ra nguy cơ nhỏ về sự giảm sản tuyến thượng thận ở trẻ sơ sinh. Do đó khi sử dụng corticosteroid cho phụ nữ mang thai đòi hỏi phải cân nhắc lợi ích có thể đạt được so với những rủi ro có thể xảy ra với mẹ và con.

Cần phải sử dụng corticosteroid cho người mang thai bị hen vì hen có nguy hiểm là gây thiếu oxy cho bào thai. Dùng glucocorticoid trước khi sinh còn thúc đẩy sự trưởng thành cho phổi của trẻ, ngăn ngừa triệu chứng suy giảm hô hấp.

Thời kỳ cho con bú

Prednisolon tiết vào sữa mẹ với lượng dưới 1% liều dùng và có thể không có ý nghĩa lâm sàng. Tuy nhiên, vẫn nên cẩn thận khi dùng prednisolon ở phụ nữ đang cho con bú.

Tương tác thuốc

Prednisolon là chất gây cảm ứng enzyme cytochrome P450 và là cơ chất của enzyme P450 CYP3A. Do đó, thuốc này có tác động đến chuyển hóa của cyclosporin, erythromycin, phenobarbital, phenytoin, carbamazepin, ketoconazol, rifampicin.

Phenytoin, phenobarbital, rifampicin và các thuốc lợi tiểu giảm kali huyết có thể làm giảm hiệu lực của prednisolon.

Prednisolon có thể làm tăng glucose huyết, do đó cần dùng liều insulin cao hơn nếu phối hợp.

Tránh dùng đồng thời prednisolon với thuốc chống viêm không steroid (NSAID) vì có thể gây loét dạ dày.

Nhiệt độ dưới 30°C, nơi khô mát, tránh ánh sáng trực tiếp.